Yuppen van buiten verdringen de arme bewoners, waren de boze reacties na het voorpaginaverhaal over Noord in Het Parool. Bas reageerde op 24 februari j.l. in dezelfde krant met onderstaand opiniestuk.
‘Volkswijk in Noord is aan het verdwijnen,’ staat er afgelopen maandag met grote letters op de voorpagina van deze krant. In opdracht van stadsdeel Noord is Veranderend Noord onderzocht. Aan het eind van het artikel is de bestuurscommissie Noord bezorgd over de bereikbaarheid van woonruimte voor ‘gewone Noorderlingen’. Ook de uitvliegende jongeren van Noord kunnen steeds minder makkelijk een eigen huisje vinden. Op internet en de social media leidde het artikel tot grote verontwaardiging. Nu pikken de rijkelui ook de woningen boven het IJ in, handen af van Noord! Zo vlak na het incident met de peperdure studentenwoningen, wordt de gentrification van Noord nogmaals bevestigd. Yuppen van buiten verdringen de arme bewoners.
Maar wat zijn nou eigenlijk de feiten achter deze ophef? Laten we de kwestie punt voor punt analyseren. Allereerst de prominente plek op de voorpagina. Die suggereert een bijzonder nieuwsfeit. Maar niets daarvan. In hetzelfde artikel meldt de onderzoeker doodleuk dat precies hetzelfde al is gebeurd in andere stadsdelen. Waarom lazen we dat destijds dan niet in dezelfde koeienletters op de voorpagina?
Dan het onderzoek zelf. De afdeling OIS heeft de onderzoeksvraag van stadsdeel Noord klakkeloos geaccepteerd. Noord is onderzocht alsof het een geïsoleerd woongebied is. In werkelijkheid is het volledig onderdeel van de op hol geslagen Amsterdamse woningmarkt. Het zegt niet zo veel dat er de laatste jaren meer hoger opgeleiden en studenten in Noord wonen. Afgaand op de geluiden dat onze stad een pretpark wordt van hoger opgeleiden, is het in de andere stadsdelen net zo. Tot voor kort woonden nergens in Amsterdam zo weinig studenten en hoger opgeleiden als in Noord. Ja, dan heb je al snel een toename.
Dan de cijfermatige bevindingen, want die lijken reden om aan de alarmbel te trekken. Het percentage sociale huur in Noord slonk in tien jaar van 80 naar 62 procent. Maar het is is vals alarm. Het college van B&W (met de SP als portefeuillehouder wonen) streeft naar de ideaal-norm van 35 procent sociale huurwoningen. Ja, er is een afname, maar met 62 procent blijft Noord nog koploper in betaalbaar wonen. Die 80 procent sociale huur dateert uit de tijd dat de middenklasse massaal naar Almere, Purmerend en Hoofddorp verhuisde. Nu wil deze groep in Amsterdam blijven wonen. Met 62 procent woningen die uitsluitend toegankelijk zijn voor lage inkomens, is er boven het IJ dus geen sprake van verdringing. Hooguit van het tegenovergestelde, ‘contra-gentrification’: verdringing van de modale en hoge inkomens. De samenwonende politieagent en verpleegkundige verdienen met hun middeninkomens te veel voor een corporatiewoning en te weinig om te kopen. En ja, er is het probleem dat uitvliegende kinderen uit Noord lastig een woninkje in de buurt krijgen, maar dat geldt ook voor kids uit West, Oost en Zuid.
Natuurlijk mag Amsterdam geen pretpark worden van de rijkelui. De stad moet toegankelijk blijven voor arm, modaal en rijk. Ik maak me zorgen om Zuid, Centrum, Oud-West en delen van Oost, waar veel te veel sociale huurwoningen zijn verkocht. In sommige buurten is het percentage sociale huurwoningen onder de 25 procent gezakt. Stel daar per direct een verkoopverbod in voor corporatiewoningen. Bouw sociale huurwoningen bij in die stadsdelen met een tekort. Maar gooi Noord niet op slot voor studenten en hoger opgeleiden. De hele 20e eeuw was het gebied boven het IJ een armoede-eiland. Het zou slecht zijn als Noord deze eeuw in z’n eentje het armenreservaat blijft binnen Amsterdam. Toenemende koopkracht is positief. Er zijn in Noord veel noodlijdende middenstanders die baat hebben bij een draagkrachtige klantenkring. Lang leve gemengd wonen.
