Column Veban, 19 maart 2020
De kans is groot dat je nog nooit van KANS hebt gehoord. Bij wie ik er de afgelopen tijd ook over begon, ik werd getrakteerd op een hologige blik. Wat een beetje vreemd is als je bedenkt dat dit de komende jaren het belangrijkste infraproject van Noord is – zeker voor ondernemers. KANS staat voor ‘Knooppunt A10 – N247 -s116’. Het gaat over de verkeerskruising net voorbij dat roestende puntdakhuisje waar de Noord/Zuidmetro’s slapen. Hét grote autokruispunt van Noord waar de Nieuwe Leeuwarderweg de A10 oversteekt. Wellicht ook het lelijkste stukje van ons onvolprezen stadsdeel. Maar ontzettend belangrijk voor de bereikbaarheid van Noord.
Sinds 1990, toen de RingA10 werd vervolmaakt met de opening van de Zeeburgertunnel, is de situatie hier niet wezenlijk gewijzigd. Het is inmiddels een verouderd knooppunt uit de vorige eeuw waar elke allure ontbreekt. Door de toenemende drukte staat er in de spits vaak file, en die drukte zal de komende jaren snel toenemen. Als er niets gebeurt loopt het hier over enkele jaren vast. Goed dus dat het knooppunt op de schop gaat. Maak van dit troosteloze lawaaikruispunt graag een gestroomlijnd ‘verkeersplaza’. Voeg niet alleen wegcapaciteit toe, maar ook ruimtelijkheid en een gevoel van welkom. Noord binnenrijden moet niet langer een deprimerende ervaring zijn. Ik droom nu al van een grootstedelijke entreepoort naar Centrum Noord!
De verwachtingen mogen best een beetje hooggespannen zijn. Andere stadsdelen gingen Noord voor als het gaat om investeringen in betere autobereikbaarheid. In Zuidoost kwam de 3 kilometer lange Gaasperdammertunnel ter vervanging van de oude A9. Het totale project kostte 4,4 miljard, waarvan een aardig deel bestemd was voor een fijnere infrastructuur nabij het woon-, winkel en werkcentrum van Zuidoost. In Zuid is 2,5 miljard gereserveerd voor een kort stukje Zuidasdok. Dit als noodzakelijke investering om het succes en het ondernemingsklimaat op de Zuidas veilig te stellen. Op dezelfde wijze kregen de ondernemers van West rondom de bedrijventerreinen van Sloterdijk en Westpoort hun Westrandweg. Oost kreeg via IJburg een extra ontsluiting naar de A1. Zo verkregen alle stadsdelen de noodzakelijke miljardeninjectie qua auto-infrastructuur.
De voorbereiding van de betere autobereikbaarheid van Noord begon al in 2016 – met verdacht stille trom. Na bijna vier jaar onderzoek is eind 2019 het voorstel voor KANS gepubliceerd. Veranderingen die geen krantenkop haalden. Waar een infrastructuurproject doorgaans ophef veroorzaakt vanwege miljardeninvesteringen, kraaide geen haan naar dit KANS-plan. Beschouw dat maar als een schot voor de boeg. De Vervoerregio Amsterdam, namens Rijkswaterstaat, Provincie en gemeentes de regievoerder, heeft vier jaar nodig gehad voor het scenario ‘Beter Benutten’. Belangrijkste maatregel is ‘optimalisatie van verkeersregelingen’. Er wordt een klein stukje invoegstrook verlengd, en de regionale bussen (waarvan een deel Noord doorrijdt zonder één stop) krijgen meer ruimte ten koste van personenauto’s.
De voorgestelde veranderingen getuigen van een tomeloos gebrek aan ambitie voor Noord. Waar de auto-infrastructuur in andere stadsdelen enorme groei kan accommoderen, en bovendien een grote stedenbouwkundige impuls geeft, mag Noord blijkbaar volstaan met een soort nulgroei-scenario. Welke visie op zakelijk Noord ligt hieraan ten grondslag? Pappen en nathouden, lijkt wel. Of moeten de kosten van KANS gedrukt worden om projecten in andere delen van de stad niet in gevaar te brengen? Triest om te constateren, maar de autobereikbaarheid van Noord wordt afgescheept met een ‘quick-and-dirty-fix’.
Een onacceptabel gebrek aan visie en ambitie. Net als in de andere stadsdelen moet dit project een forse investering zijn, die een grote impuls is voor ondernemend Noord. Juist aan de noordkant van Amsterdam ligt de meeste ruimte voor groei. Maar dan moet de infrastructuur niet afgeknepen worden. Gelukkig is de definitieve besluitvorming van KANS nog niet helemaal afgerond. VEBAN, laat van je horen en ga staan voor je ondernemers en hun bereikbaarheid en groeimogelijkheden. Grijp deze KANS goed bij de lurven!
